Idea domu bez rachunków, czyli dom przyszłości w zasięgu ręki
Stan obecny – Wiele obecnie wznoszonych domów jednorodzinnych charakteryzuje się niekorzystnymi cechami. Mają skomplikowane, wielospadowe i kosztowne w budowie dachy, bo każda zabudowana tam jaskółka istotnie podnosi koszty, a ponadto utrudnia dobrą izolację poddasza. Powszechnie stosowane kominy spalinowe i wentylacyjne również zwiększają koszty budowy, często nie zapewniając prawidłowej wentylacji budynków. Brak sprawnej wentylacji jest przyczyną zagrzybienia ścian łazienek (szczególnie tych, w których są kominy wentylacyjne) oraz obniża komfort życia mieszkańców. Zbyt duże stężenie dwutlenku węgla w powietrza i innych substancji szkodliwych jest powodem syndromu tzw. chorych budynków. Według statystyk aż w 30% nowo wznoszonych domów w Polsce instaluje się kotły na paliwa stałe. Urządzenia te wymagają stałej oraz dodatkowej obsługi, w tym czyszczenia i corocznych przeglądów kominiarskich. Sam czas dodatkowej obsługi to przeciętnie 10-15 godz. w miesiącu, co oznacza 120-180 godz. rocznie. Problemem jest często przewymiarowanie tych kotłów, co z kolei jest przyczyną istotnego spadku ich sprawności i zwiększenia kosztów ogrzewania nawet o 40%. Jeśli chodzi o kosz-ty, warto również zaznaczyć, że dla kotłów na paliwa stałe wymagana jest kotłownia o powierzchni min. 8-10 m2 i pomieszczenie na skład opału o powierzchni 5-6 m2. Aby kotły te mogły pracować efektywnie, potrzebny jest też bufor wody o pojemności 300-500 l, który oczywiście zajmuje w budynku miejsce. Tymczasem każdy dodatkowy metr kwadratowy w nowym domu to 1500-2500 zł w kosztach budowy, w zależności od wielkości budynku. Mieszkańcy muszą się też liczyć z ograniczeniem wygody i komfortu ze względu na brak możliwości utrzymania czystości w kotłowni i składzie opału oraz w pomieszczeniach sąsiadujących. Budynki z kotłami na paliwo stałe bez wątpienia wymagają więc stałej obsługi oraz stałych wydatków na paliwo i energię elektryczną. Już dziś nie jest łatwo taki dom sprzedać. Jesteśmy świadkami rewolucji energetycznej w zakresie odnawialnych źródeł energii. W ciągu ostatnich 40 lat systemy fotowoltaiczne znacząco potaniały. Średni spadek cen samych modułów fotowoltaicznych wyniósł około 10% rocznie. W wielu krajach Euro-py koszt pozyskania energii elektrycznej z fotowoltaiki i energii wiatrowej jest dziś porównywalny (a czasem i niższy) od kosztów produkcji prądu przy wykorzystaniu paliw kopalnych. Przewiduje się, że w najbliższych latach (po 2020 r.) powszechnie spadnie on poniżej kosztów technologii tradycyjnych. Czas zwrotu nakładów na instalację fotowoltaiczną w budynku wynosi obecnie 8-12 lat, a jeśli korzysta się z dodatkowych dofinansowań lub ulgi termomodernizacyjnej, czas ten skraca się o około 30%. W ostatnich kilku latach znacząco wzrosła efektywność pomp ciepła, szczególnie powietrznych, Zasadnicze idee koncepcji „Domu bez rachunków” dom jednorodzinny przyszłości w zasięgu ręki, wznoszenie prostych konstrukcyjnie i tanich w użytkowaniu domów, wykorzystywanie energii z OZE – brak rachunków, magazynowanie energii – bilansowanie roczne, czyli system opustów, dbałość o zdrowie mieszkańców i społeczności, zapewnienie komfortu i wygody mieszkańców, niskie koszty eksploatacji – wysoka wartość budynku, Paweł Lachman – prezes zarządu Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła, koordynator kampanii „Dom bez rachunków” spadły koszty ich produkcji i montażu. Są to urządzenia, które świetnie współpracują z domową instalacją fotowoltaiczną. Dla domów jednorodzinnych dostępne są też wysokosprawne systemy wentylacji z odzyskiem ciepła. Można zatem zrezygnować z budowy kominów wentylacyjnych oraz wykonywania związanych z nimi obróbek dachowych, blacharskich, podestów itd., a zamiast tego zainwestować w system rekuperacyjny. Dodatkowo, działający w ramach energetyki prosumenckiej system bilansowania energii, tzw. system opustu na wyprodukowaną w domu energię elektryczną, pozwala na dostarczanie jej do sieci elektrycznej i następnie odebranie potrzebnej ilości energii w ciągu roku. Koncepcja „Domu bez rachunków”. Zakładamy, że eliminując koszty związane z budową skomplikowanego dachu, kominów spalinowych i wentylacyjnych, pomieszczenia kotłowni czy magazynu opału, można projektować i wznosić domy jednorodzinne, które – przy zachowaniu racjonalnych kosztów inwestycyjnych (często porównywalnych do rozwiązań tradycyjnych) – charakteryzują się nie-wielkimi kosztami związanymi z ogrzewaniem, przy-gotowaniem ciepłej wody, chłodzeniem czy zużyciem energii elektrycznej. Takie domy produkują więcej energii ze źródeł odnawialnych niż zużywają jej w ciągu roku, nie powodując lokalnej emisji zanieczyszczeń. Ważnym aspektem jest ich pozytywny wpływ na zdrowie zarówno mieszkańców, jak i sąsiadów. Wyższy komfort mieszkańców można też uzyskać dzięki zastosowaniu efektywnej i kontrolowanej wentylacji z odzyskiem ciepła. Obniżenie kosztów eksploatacji przekłada się na zwiększenie wartości finansowej budynku. Będzie go można łatwiej sprzedać i za lepszą cenę. Ponadto każda taka inwestycja jest ważnym wkładem w czystość środowiska oraz walkę ze smogiem i globalnym ociepleniem klimatu.